Güvenli Gıdalar Hazırlamak İçin Dünya Sağlık Örgütünün (WHO)On Altın Kuralı

6659 kez okundu

14 yıl önce eklendi

Ana Sayfa » Makale-Yöntem » Mikrobiyolojik Analiz» Güvenli Gıdalar Hazırlamak İçin Dünya Sağlık Örgütünün (WHO)On Altın Kuralı

1. Güvenli olması için işlenmiş gıdalar tercih edilmelidir,
 
Meyve ve sebzeler gibi bazı gıdalar doğal hallerinde en güvenli formdayken bazı gıda çeşitleri işlenmediği taktirde güvenli gıda formunda bulunmazlar. Örneğin süt ürünü, pastörizasyon veya sterilizasyon işlemi görmeden tüketildiği taktirde insan sağlığını ciddi derecede tehdit etmektedir. Gıdalara uygulanan işlemler, gıdaların raf ömürlerinin uzatılması kadar güvenliklerinin arttırılmasını da sağlamaktadır. Meyve ve sebze gibi bazı gıdaları hiçbir işlem görmeden tüketilirse, bu gıdanın çok iyi yıkama işleminden geçtiğinden emin olmak gerekir. Tüketici her zaman tükettiği ürünün taze, işlenmiş veya dondurulmuş ürün olmasına dikkat etmelidir.
 
2. Gıdalar iyi pişirilmelidir,
 
Bir çok çiğ gıdaların; örneğin kümes hayvanların, etlerin, yumurtaların ve pastörize edilmemiş sütlerde bazı hastalıklara neden olabilecek mikroorganizmalar bulunmaktadır. İyi bir pişirme bu tür organizmaları öldürebilir. Fakat şunu unutmamalıyız ki pişirilen gıdanın her bölgesinde sıcaklık en az 75 °C ye ulaşması gerekmektedir. Çünkü işlem gören gıdanın her noktasında var olan mikroorganizmanın yaşamsal faaliyeti dursun veya inaktif forma geçmesi için önemlidir. Ayrıca dondurulmuş etler, balıklar ve kümes hayvan etlerinin pişirme işlemine tabi tutmadan önce tamamen uygun şartlarda ve tekniklere göre çözündürme işlemi yapılmalıdır.
 
3. Pişirilmiş gıdalar hemen tüketilmelidir,
 
Pişirilen gıdaların uzun süre bekletilmesi mikroorganizmaların çoğalma riskini arttırır. Bu nedenle pişirilen gıdanın güvenli olması açısından henüz sıcakken tüketilmelidir.
 
4. Pişirilmiş gıdaların saklanmasındaki önem,
 
Eğer yiyeceklerin önceden hazırlanması istenirse veya artan yiyeceklerin saklaması istenirse, gıdaların yeterince sıcak (yaklaşık 65 °C veya üstü) yada yeterince soğuk (yaklaşık 10 °C veya altında) ortamda tutulması gerekir. Eğer pişirilmiş gıdaların 4-5 saatten fazla saklanması isteniyorsa bu kural hayati önem taşımaktadır. Gıdalardan bulaşan mikroorganizmaların insan sağlığına olumsuz etki edebilecek bir çok durumun ortaya çıkmasına neden olan en sık hata; çok miktarda sıcak gıdanın buzdolabına yerleştirilmesidir.
 
5. Pişirilmiş gıdalar yeterince tekrar ısıtılmalıdır,
 
Saklama süresince üreyen mikroorganizmalara karşı en iyi korunma yöntemi, bu gıdaları en iyi şekilde tekrar ısıtmaktır (uygun saklama koşulları mikroorganizmaların büyümesini yavaşlatır fakat onları öldürmez). Etkin bir ısıtma ile işlem gören gıdanın her bölgesi 75°C sıcaklığına kadar ulaşması gerekmektedir.
 
6. Pişirilmiş gıdalar ile çiğ gıdaların bir biri ile temasından kaçınılmalıdır,
 
Güvenli bir şekilde pişirilmiş gıdalar çiğ gıdalarla çok az da olsa bir temas söz konusu olursa kontaminasyona neden olabilir. Bu karşılıklı kontaminasyon pişirilmemiş bir kümes hayvanının etinin pişirilmiş bir gıda ile teması sayesinde direkt de olabilir. Bu durum işleyiş sırasında göze çarpmayan bir olay gibi görünebilir. Örneğin pişmemiş bir tavuğu parçalamak için kullanılan tahtayı veya bıçağı yıkamadan tekrar pişmiş bir gıda için kullanmamak gerekir. Böylece hastalık yapıcı mikroorganizmalar tekrar pişmiş ürüne bulaşabilir.
 
7. Üretim sırasında eller sürekli yıkanıp ve dezenfektan edilmelidir,
 
Gıdaları hazırlamaya başlamadan önce ve her aradan sonra ellerin güzelce yıkanması gerekmektedir. Balık, et ve tavuk eti gibi çiğ gıdaları hazırladıktan sonra eller yıkanıp dezenfekte edilmeden diğer gıdalara dokunulmamalıdır. Ayrıca gıdaları hazırlamadan önce, ellerde her hangi bir enfeksiyon veya yara varsa onun üzeri iyice kapatılıp muhafaza edilmeli ve gıda ile kesinlikle temas ettirilmemelidir.
 
8. Üretim alanındaki tüm yüzeyler ve alet-ekipman temiz tutulmalıdır,
 
Gıdalar kolayca kontaminasyona maruz kalabildikleri için gıda hazırlanmasında kullanılan bütün yüzeyler temiz tutulmalıdır. Çünkü her bir gıda parçası veya kırıntısı mikroorganizmalar için üreyip çoğalabilme ortamı teşkil ederler. Yüzeyler ve diğer aletlerle temas eden bezler sık sık değiştirilmeli ve tekrar kullanılmadan önce dezenfeksiyon işleminden geçirilmelidir.
 
9. Gıdalar böcek ve haşerelerden korunmalıdır,
 
Hayvanlar genellikle hastalık yapıcı mikroorganizmaları taşırlar ve bu mikroorganizmalar gıdalardan doğan bazı hastalıklara neden olurlar. En iyi koruma yöntemi gıdaların kapalı kutularda ve yerden yüksekte saklanmasıdır.
 
10. Güvenli su kullanılmalıdır,
 
Gıdaları hazırlamak için temiz su kullanmak içmek için kullanılan su kadar önemlidir.

 
Hijyen analizlerinizi Hytech Slide ile kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz.